Verder kijken dan
onze duurzaamheidsneus
lang is
Ilse van Andel, Sustainability Officer
Eneco is koploper in de energietransitie. Al in 2007 heeft Eneco samen met het Wereld Natuur Fonds zijn duurzame One Planet-strategie gepresenteerd. In de jaren daarna zijn substantiële stappen voorwaarts gezet en in de periode 2021-2025 gaat Eneco’s duurzaamheidsbeleid verder dan stakeholders vaak denken. Een kijkje in de duurzaamheidskeuken van Eneco aan de hand van een interview met Ilse van Andel, Sustainability Officer.
Ilse: ‘Eneco staat midden in de samenleving. Onze wortels gaan terug tot in de 19de eeuw. Als eerste energiebedrijf gingen we voor een duurzame koers en die varen we nog steeds. Zo is Eneco uitgegroeid tot leider in de energietransitie, zowel in België als in Nederland. We zijn een van de grootste investeerders in duurzame energie en werken met miljoenen consumenten en duizenden bedrijven samen aan de energietransitie. Als Sustainability Officer maak ik me hard voor de continue verduurzaming van het leveranciersportfolio en de producten & diensten die we afnemen. Die rol gaat verder dan duurzame inkoop alleen, mijn doel is ook om circulariteit verder te verbreden en een bijdrage te leveren aan onze duurzaamheidsstrategie door MVO-risico’s in de waardeketen in kaart te brengen.’
Op weg naar One Planet 2021 -2025 visie
Ilse van Andel
Klimaat-impact centraal
Ilse: ‘In alles wat we doen, staat onze klimaat-impact centraal. In onze One Planet-visie, die is opgezet door onze Sustainability Manager, Gerben Meijer, willen we ruim onder de 2°C opwarming van de aarde blijven. Het streven is 1,5°C. De afspraken om dit doel te halen zijn vertaald in een koolstofbudget voor ons bedrijf, inclusief onze leveranciers en klanten. In 2020 was het koolstofbudget 17,8 Mton CO2-equivalenten en komen we uit op 14,0 Mton CO2-equivalenten. Al sinds de ondertekening van het Parijse Klimaatakkoord in 2015 blijven onze ketenemissies onder het afgesproken koolstofbudget. Dat is natuurlijk goed en Eneco scoort in vergelijking met grote energiebedrijven in Nederland het beste op duurzaamheid volgens de NGO sustainability ranking. Het aandeel duurzame elektriciteitsproductie van de totale levering moet in 2022 50% zijn en we komen in 2020 uit op 28,2%. Samen zijn we op weg naar 100% duurzame mobiliteit, we gebruiken geen kolen of kernenergie en zetten gas in als transitiebrandstof. Doelstelling is dat onze activiteiten netto niet ten koste gaan van de biodiversiteit en ecosystemen en dat we ons circulariteitsbeleid verder zullen verbeteren. Kortom, we leveren een brede maatschappelijke bijdrage aan de energietransitie.’
EcoVadis Platinum CSR Rating
One Planet-visie 2021-2025: klimaat, keten en werkgeverschap
‘Maar inmiddels gaan we verder. Eigenlijk zijn we bezig met een One Planet te creëren met tevens een sterke focus op sociale en ethische aspecten met drie duidelijke richtingen, te weten het stimuleren van actie tegen vergaande klimaatverandering, ook wel ‘’action on climate change’’ genoemd, ketenverantwoordelijkheid en goed werkgeverschap. Hiermee geven we aan dat we verder willen gaan dan het primaire doel van de energietransitie. Zo gaan we bijvoorbeeld kijken naar grondstofcomposities van de molens binnen onze windparken en richten we ons op langetermijnrecycling met als doel optimale circulariteit om zuivere grondstoffen terug te krijgen. Snel omschakelen naar een duurzame elektriciteitsvoorziening door de inzet op windmolens en zonnepanelen is natuurlijk goed, maar hoeveel en welke grondstoffen zijn er eigenlijk nodig om die windmolens en zonnepanelen te produceren? We onderschrijven de conclusies van de Copper 8-studie van Metabolic en het Centrum voor Milieuwetenschappen van de Universiteit Leiden, die stellen dat de wereldwijde productie van kritische metalen onvoldoende is om de transitie naar een duurzaam elektriciteitssysteem te maken. Daarom doen we ook een beroep op de overheid om een heldere vertaling van haar visie op circulariteit in tenders op te nemen,’ stelt Ilse van Andel.
Meer proactieve opstelling van leveranciers verwacht
Ilse van Andel
Benchmarkscores zijn goed, maar we willen verder
Volgens Ilse scoort Eneco in de basis goed als het wordt vergeleken met andere bedrijven. ‘Onze benchmarkscores zijn zeker goed. EcoVadis beoordeelt bedrijven op duurzame prestaties en maatschappelijk verantwoord ondernemen en wij scoren de Platinum CSR Rating. Dat wil zeggen, dat we bij de 1% best scorende bedrijven in onze sector horen op het gebied van MVO. Als het gaat om duurzaam inkopen behoren we tot de top 4% in onze sector. Onze huidige ESG-score bij Sustainalytics is 76 van de maximaal 100 punten. Met deze ESG-score worden we gezien als “outperformer” en behoren we tot de beste 15%. Op initiatief van investeerders benadert het CDP, het Climate Change Programma, bedrijven om hun klimaatvoetafdruk te delen en daarmee risico’s beter te kunnen inschatten. In 2020 nam Eneco voor de vierde keer vrijwillig deel en werd beoordeeld met een A-score, beter dan het gemiddelde in de sector (C) en beter dan het Europese gemiddelde (C). Kortom, over onze benchmarks zijn we tevreden, maar we willen meer, dus verder gaan dan de wet aangeeft of waar anderen stoppen.’
Sustainalytics: Eneco is Outperformer
Maatschappelijke kosten in kaart brengen
Ilse: ‘Bijzonder is dat wij als Eneco verantwoordelijkheid nemen voor de hele keten waarin we actief zijn en daarmee klanten helpen om te schakelen naar duurzame energie. Daarom rapporteren we over de gehele keten. Dus niet alleen over de emissies van onze eigen bedrijfsvoering, maar ook over de gerelateerde emissies van onze leveranciers en die van onze klanten. In de ambities van One Planet 2021-2025 leggen we daarnaast meer nadruk op onze ketenverantwoordelijkheid door de negatieve impact op, grondstoffenuitputting biodiversiteit en de natuur te willen wegen en bij ontwikkel- en dersignkeuzes deze belangen integraal mee te nemen. We willen zo de maatschappelijke kosten in kaart brengen. We staan immers midden in de samenleving en moeten daarom verder kijken dan onze duurzaamheidsneus lang is. Dus buiten onze primaire scope van emissies kijken, denken en handelen.’
Materiële thema’s en SDG’s
‘Dat verder kijken geldt ook in relatie tot onze materiële thema’s in onze materialiteitsanalyse,’ stelt Ilse. ‘Denk aan inclusiviteit en gendergelijkheid, veilige werkomstandigheden voor onze medewerkers, een veilige omgeving en betere productieomstandigheden in de mijnen, waar koper en andere edele metalen worden gewonnen die deel uitmaken van onze windturbines en zonnesystemen. Of kijk naar de SDG’s (de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties) die we omarmen en waarin we meer verantwoordelijkheid willen nemen, bijvoorbeeld door onze groene energie productiecapaciteit uit te breiden, verder te digitaliseren of nog meer verantwoord in te kopen.. We willen de creativiteit van onze leveranciers prikkelen en dagen hen uit om actief mee te denken met als doel de laagste maatschappelijke kosten tot stand te brengen. Dan stel je je immers op als representant van de samenleving.’
Focus op volledig circulaire windparken
Ilse van Andel
Leveranciers pushen
‘Met onze leveranciers zijn we continu in dialoog. Onze impact wordt immers mede veroorzaakt door de inkoop van goederen en diensten. Eneco doet het liefst zaken met leveranciers die dezelfde passie hebben op het gebied van duurzaamheid. We zijn ervan overtuigd dat een gezamenlijke focus op kwaliteit en duurzaamheid leidt tot optimalisatie en innovatie. Met Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) verleggen we accenten in het reguliere inkoopproces en letten we ook op sociale en ecologische criteria bij de selectie van leveranciers. Bij elk inkoopvraagstuk vragen we onszelf en onze leveranciers af of de behoefte op een meer duurzame of meer circulaire wijze ingevuld kan worden. We stellen ons daarbij als target dat 60% van onze contracten één of meerdere MVI-criteria bevatten en minimaal 20% op circulariteit scoren. Minimaal 40% van onze strategische leveranciers zien we graag op het niveau van “Leader” maatschappelijk verantwoord acteren. We maken samen met leveranciers plannen van aanpak voor verdere verbetering en win-winsituaties. Soms gaat dat supergoed, maar soms valt dat ook tegen. Eigenlijk zie ik bij leveranciers het liefst een proactieve opstelling, dus dat zij ons uitdagen in plaats van wij hen. Bovendien stimuleren we leveranciers om zelf ook actief om te schakelen,’ aldus Ilse.
CDP (Climate Change Programma)
Score: A
Zakelijke klanten en consumenten
‘Bij zakelijke klanten zien we dat er bedrijven zijn die duurzaamheid en daarmee de energietransitie serieus nemen, maar er zijn ook klanten die in het “grijze’’ duurzaamheidsgebied opereren en geen transitie-innovator zijn. Hier ligt een rol voor ons, maar ook voor overheid, om deze bedrijven verder te stimuleren en te helpen omschakelen. Bij consumenten leveren we alle groene stroom en wijzen we via tal van middelen op de mogelijkheden voor decentrale energieopwekking en benadrukken we wat ze zelf kunnen doen om energie te besparen. Dus zonnecellen, wind, isolatie en besparingen doorvoeren. Prijs is dan natuurlijk belangrijk, maar als je het breder beschouwt, moet je ook hier verder kijken dan je neus lang is.’
Tegengestelde belangen managen
Ilse: ‘Midden in de samenleving betekent per definitie dat we te maken krijgen met tegengestelde belangen. Dat is echt niet eenvoudig. We streven naar volledige transparantie en community engagement in een zo vroeg mogelijk stadium, dus samen met omwonenden, gemeenten en provincies. We willen bewoners ook bij de energietransitie betrekken, bijvoorbeeld door ze mede-eigenaar te maken van wind- of zonneparken, te kijken naar optimalisatie van slagschaduw van windturbines, te investeren in lokale voorzieningen en buurtschappen en samen met hen technische optimalisaties door te voeren.’
Droom
Ilse concludeert dat Eneco vanuit zijn maatschappelijke rol best goed bezig is, maar dat er ook nog een lange weg te gaan is. ‘Mijn droom is dat we als eerste volledig circulaire windparken neerzetten en door NGO’s als voorbeeldbedrijf worden gezien op het gebied van mensenrechten en materialenbeleid. Hier wil ik me met hart en ziel voor inzetten.’